Als gemeente maak je in de regionale energiestrategie werk van duurzaamheid. Je brengt klimaatdoelen dichtbij door op eigen grondgebied groene stroom op te wekken. Maar dan ben je er nog niet. Het liefst wil je lokale opwek ook lokaal gebruiken. En nog mooier: de opbrengsten lokaal investeren in nog meer groene energie. Dat is goed voor het daadwerkelijk verlagen van de CO2-uitstoot, het draagvlak onder inwoners en de capaciteit van het stroomnetwerk. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, maar deze oplossing brengt het vliegwiel op gang.
Je weet welke oplossingen er zijn om te voldoen aan de afspraken voor duurzame opwek in de Regionale Energie Strategie (RES), maar de dilemma’s ken je ook. Om klimaatneutraal te worden is er keus uit twee smaken: windturbines of grootschalige zonneparken. Het vinden van een geschikte plek is in beide gevallen meestal een pittige opgave. Niet te dicht bij natuur, niet naast woonwijken. Hoe zit het met slagschaduw en geluid van de windmolens, is het zonnepark in te passen in de omgeving?
Lokaal eigendom
Daarmee komt het volgende struikelblok in beeld: is er draagvlak? Eigenaarschap helpt. Misschien is er al wel een energiecoöperatie aan de slag in de gemeente. Of een andere initiatiefnemer die inwoners meeneemt in de plannen. Burgers hebben zo een aandeel in de molen of het windpark en profiteren van de opbrengst. Lokaal eigendom is – in elk geval voor de helft – tegenwoordig de norm. Dat scheelt enorm om het draagvlak voor duurzame opwek te vergroten.
Dan worden de plannen concreet. En dient een derde uitdaging zich aan. Hoe past de nieuwe stroombron in het bestaande energienetwerk? Netbeheerders hebben de grootste moeite om duurzame opwek in te passen. Netcongestie maakt het plannenmakers voor hernieuwbare energie her en der in het land lastig.
Echt groene stroom
Hoe kom je tot een oplossing? Zelflevering is het antwoord op alle dilemma’s. Twaalf gemeenten passen dit al toe.
Door als lokale of regionale overheid zelf leverancier te zijn van de benodigde energie, ben je in staat om de duurzame doelstellingen van lokale opwek te koppelen aan concreet lokaal gebruik van de ‘eigen’ stroom.
Dat maakt het gemakkelijk om lokale duurzame en dus écht groene stroom te gebruiken. Door bij bijvoorbeeld een lokale energiecoöperatie stroom in te kopen, zijn de lijnen kort – gemeenten houden zicht op de lokale energiebronnen en controle op de prijs. Spil is en blijft de gemeente.
Lees ook: Wat is zelflevering? En hoe het voor lokale en regionale overheden kan werken
Ondertussen biedt zelflevering ook een oplossing voor mogelijke congestie op het stroomnet. Het brengt balans tussen aanbod en vraag. De groene stroom, opgewekt door molens of zonneparken in de buurt, legt de weg van de minste weerstand af. Met ons platform kun je heel precies ‘zien’ waar de stroom vandaan komt en waar deze gebruikt wordt. Dat maakt het stukken eenvoudiger om aan te tonen dat je goed bezig bent om de klimaatdoelen in de RES te halen.
Vliegwiel voor duurzaamheid
De gangbare systematiek werkt met groencertificaten. Dit is niet meer dan een soort ruilhandel, waarbij op de energiemarkt ook grijze stroom groen wordt ‘gemaakt’. Standaard stroomcontracten zijn daarmee lang niet altijd duurzaam. Daarnaast is er vaak een link met Russisch gas. Contracten hebben ook nog eens een lange looptijd.
Zelflevering is niet alleen echt groen maar ook veel flexibeler. Bovendien help je een vliegwiel voor nog meer duurzaamheid op gang. De energiecoöperatie van wie je stroom inkoopt is door jouw klandizie ineens een stuk kredietwaardiger. Dat opent voor de coöperatie deuren bij financiers van volgende plannen voor duurzame opwek, bijvoorbeeld bij de Bank Nederlandse Gemeenten.
Bekijk ook: On-demand webinar: Lokaal groene energie inkopen in de praktijk
Een concreet stappenplan
Waar begin je als je de optie om lokaal groene energie in te kopen wilt onderzoeken? De eerste stap is op tijd inzicht krijgen in de alternatieven voor het standaard energiecontact. Ga vervolgens in gesprek met lokale initiatiefnemers van duurzame opwek en maak een plan voor samenwerking. Denk ook aan buurgemeenten: misschien willen zij ook meedoen. Overweeg daarna hoe je lokale opwek kunt koppelen aan het bestaande netwerk. Het platform van ENTRNCE biedt hiervoor mooie oplossingen.
Ben je benieuwd wat het platform van ENTRNCE voor jouw gemeente kan betekenen? Of hoe zelflevering in de praktijk eruit ziet? Dan is deze case study wellicht iets voor jou. De Achterhoek is 5 jaar geleden gestart met zelflevering in de praktijk. Zij delen graag hun verhaal met je.
